ลิงสามตัว ในหลุนอวี่ ขงจื้อ

เขียนไว้นานแล้ว แต่จริงๆก็มีคำอธิบายไว้ข้างๆหมดแล้วเหมือนกันว่าแปลว่าอะไรหมายถึงอะไรนะ

สำนวนนี้ปรากฎในคัมภีร์ หลุนอวี่ ของ ขงจื๊อ ออกมาเป็นปติมากรรม ลิงสามตัว ที่เป็นที่นิยมแพร่หลายในจีนและโดยเฉพาะในญี่ปุ่น ตัวหนึ่งปิดตา ตัวหนึ่งปิดปาก ตัวหนึ่งปิดหู

จึงมีผู้แปลเป็นคำคล้องจองกันในภาษาไทยว่า “ปิดหูซ้ายขวา… ปิดตาสองข้าง… ปิดปากเสียบ้าง… นอนนั่งสบาย”

ท่านพุทธทาสท่านได้รจนาเป็นคำกลอนออกมาได้อย่างกินความและหมดจดเอาไว้ว่า

ปิด..ปิด..ปิด…

ปิด ปิด ตา..อย่าสอดส่าย..ให้เกินเหตุ

บางประเภท..ชอบทำบอด..ยอดกุศล

มัวสอดรู้..สอดเห็น..จะเป็นคน

เอาไฟลน..ตนไป..จะไหม้พอง

ปิด ปิด หู..อย่าให้แส่..ไปฟังเรื่อง

ที่เป็นเครื่อง..กวนใจ..ให้หม่นหมอง

หรือเข้าใจ..ให้ฟุ้งซ่าน..พาลลำพอง

ผิดทำนอง..คนฉลาด..อนาถใจ

ปิด ปิด ปาก..อย่าพูดมาก..เกินจำเป็น

จะเป็นคน..ปากเหม็น..เขาคลื่นไส้

ต้องเกิดเรื่อง..เยิ่นเย้อ..เสมอไป

ถ้าหุบปาก..มากไว้..ได้แท่งทอง…

เปิด..เปิด..เปิด….

เปิด เปิด ตา..ให้รับแสง..แห่งพระธรรม

ยิ่งมืดค่ำ..ยิ่งเห็นชัด..ถนัดถนี่

สมาธิมาก..ยิ่งเห็นชัด..ถนัดดี

นี่วิธี..เปิดตาใจ..ใช้กันมา

เปิด เปิด หู..ให้ยินเสียง..สำเนียงธรรม

ทั้งเช้าค่ำ..มีก้องไป..ในโลกหล้า

ล้านล้านปี..ฟังให้ชัด..เต็มอัตรา

คือเสียงแห่ง..สูญญตา..ค่าสุดใจ

เปิด เปิด ปาก..สนทนา..พูดจาธรรม

วันยังค่ำ..อย่าพูด..เรื่องเหลวใหล

พูดแต่เรื่อง..ดับทุกข์ได้..โดยสัจจนัย

ไม่เท่าไร..คนทั้งโลก..ไม่โศกแล….

เขียนไว้เตือนใจว่าเป็นคน ต้องรู้จักเปิดปิดผัสสะในที่เหมาะสมและกาลเวลาที่สมควร หรือที่เราคุ้นหูกับคำว่ารู้จักกาลเทศะ รู้จักจังหวะท่วงทีทำนอง รู้จักการตั้งรับ การรุก เดินหน้าให้ได้ ถอยหลังให้เป็น ตามช่วงจังหวะเวลาและชะตาของชีวิต

ขอให้มีสติทุกกาละและเทศะ เจริญในธรรม

#ขงจอ #ของจอ #หลนอว